نقش بهیاران و کمک‌پرستاران در نظام سلامت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با توجه به افزایش نیاز به مراقبت‌های بهداشتی و درمانی، تربیت نیروی انسانی کارآمد در این حوزه‌ها بیش از پیش ضروری شده است. دوره‌های آموزشی بهیاری و کمک‌پرستاری به منظور تأمین این نیاز طراحی شده‌اند و فرصتی را برای علاقه‌مندان فراهم می‌آورند تا با آموزش‌های تخصصی وارد عرصه خدمات درمانی شوند.

تعریف بهیاری و کمک‌پرستاری

بهیار فردی است که پس از گذراندن دوره آموزشی مشخص، توانایی انجام برخی وظایف پرستاری را تحت نظارت پرستار یا پزشک دارد.
کمک‌پرستار نیز وظایف پایه‌ای‌تری را در زمینه مراقبت از بیماران انجام می‌دهد و نقش پشتیبانی مهمی در تیم درمانی ایفا می‌کند.

اهداف دوره بهیاری و کمک‌پرستاری

• آموزش مفاهیم پایه علوم پزشکی و پرستاری

• ارتقای مهارت‌های عملی در مراقبت از بیماران

• آشنایی با اصول بهداشت، کمک‌های اولیه و داروشناسی پایه

• توانمندسازی داوطلبان برای ورود سریع‌تر به بازار کار حوزه سلامت

ساختار دوره

این دوره‌ها معمولاً توسط مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای، دانشگاه‌های علوم پزشکی یا سازمان‌های وابسته به وزارت بهداشت برگزار می‌شود. دوره‌ها به دو بخش نظری و عملی تقسیم می‌شوند و مباحثی چون آناتومی، فیزیولوژی، اصول پرستاری، کنترل عفونت، کمک‌های اولیه، مراقبت‌های پایه، ارتباط با بیمار و اخلاق حرفه‌ای را شامل می‌شود.

طول مدت دوره

• دوره بهیاری: معمولاً 1 ساله است و در برخی مراکز همراه با دوره کارورزی انجام می‌شود.

• دوره کمک‌ پرستاری: مدت زمان آن 6 تا 9 ماه است، بسته به مرکز آموزشی و سرفصل‌های دوره.

شرایط ورود به دوره

• داشتن مدرک تحصیلی حداقل دیپلم (برای برخی دوره‌ها مدرک سوم راهنمایی نیز کافی است)

• سلامت جسمی و روانی مناسب

• قبولی در مصاحبه یا آزمون ورودی (در برخی مراکز)

بازار کار و آینده شغلی

فارغ‌التحصیلان این دوره‌ها می‌توانند در:

• بیمارستان‌ها

• درمانگاه‌ها

• مراکز سالمندان

• مراکز توانبخشی

• خانه‌های بهداشت
  مشغول به کار شوند. با افزایش جمعیت سالمند، نیاز به نیروی مراقبتی نیز افزایش یافته و این حوزه دارای آینده شغلی امیدوارکننده‌ای است.

تفاوت پرستار، بهیار و کمک‌پرستار

نتیجه‌گیری

دوره‌های بهیاری و کمک‌پرستاری پلی میان علاقه‌مندان به حوزه سلامت و نظام درمانی کشور ایجاد می‌کند. با توجه به نیاز رو به رشد جامعه به خدمات درمانی، آموزش اصولی و حرفه‌ای این نیروها می‌تواند گام مؤثری در ارتقای کیفیت مراقبت‌های بهداشتی باشد.